ડિજિટલ અરેસ્ટ સ્કેમ:

એક આવશ્યક માર્ગદર્શિકાડિજિટલ અરેસ્ટ સ્કેમ એ સાયબર ફ્રોડનો એક અત્યંત જટિલ પ્રકાર છે, જ્યાં ગુનેગારો પોલીસ, CBI અથવા અન્ય સરકારી એજન્સીઓના અધિકારીઓ હોવાનો ઢોંગ કરે છે. તેઓ પીડિતોને એવું માની લેવા મજબૂર કરે છે કે તેઓ કોઈ ગંભીર ગુના (જેમ કે મની લોન્ડરિંગ) માટે વર્ચ્યુઅલ કસ્ટડી (ડિજિટલ ધરપકડ) હેઠળ છે. આ સ્કેમ ભય, એકલતા અને માનસિક દબાણનો ઉપયોગ કરીને મોટી રકમ પડાવે છે.

આ સ્કેમ કેવી રીતે કામ કરે છે? (Modus Operandi)

છેતરપિંડી કરનારાઓ આ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરે છે:

1.પ્રારંભિક ધમકી: તમને ફોન આવે છે, જે દાવો કરે છે કે તમારા આધાર કાર્ડ અથવા બેંક ખાતાનો ઉપયોગ ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓમાં થયો છે, અને તાત્કાલિક કાર્યવાહીની જરૂર છે.

2.વર્ચ્યુઅલ કસ્ટડી: તમને Skype અથવા WhatsApp જેવા વીડિયો કોલિંગ પ્લેટફોર્મ પર જોડાવા માટે દબાણ કરવામાં આવે છે. સ્કેમર્સ પોલીસ યુનિફોર્મમાં નકલી ‘પોલીસ સ્ટેશન’નો બેકગ્રાઉન્ડ પણ બતાવે છે.

3.આઇસોલેશન (અલગ પાડવું): તમને સતત કોલ પર રહેવાની ફરજ પાડવામાં આવે છે અને પરિવાર કે વકીલનો સંપર્ક કરવાની સખત મનાઈ કરવામાં આવે છે, જેનાથી પીડિત ગભરાઈ જાય અને એકલો પડી જાય.

4.પૈસાની માંગ: ડર અને દબાણ હેઠળ, ધરપકડ ટાળવા માટે ‘સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ’ કે ‘દંડ’ના નામે UPI અથવા ક્રિપ્ટોકરન્સી દ્વારા તાત્કાલિક પૈસા ટ્રાન્સફર કરવા કહેવામાં આવે છે.છેતરપિંડીના મુખ્ય સંકેતો (Red Flags)ફોન પર પૈસાની માંગણીકોઈ પણ સરકારી એજન્સી ફોન પર તુરંત પૈસાની માંગણી ક્યારેય નથી કરતી.ગુપ્તતા જાળવવાનું દબાણઅધિકારીઓ ક્યારેય તમને વકીલ કે પરિવારના સંપર્કથી દૂર રહેવાનું કહેશે નહીં.વીડિયો કોલ પર ધરપકડની ધમકીપોલીસ ધરપકડ માટે વીડિયો કોલ નહીં, પરંતુ કાયદેસરના વોરંટ સાથે તમારા ઘરે આવશે.અન-ઓફિશિયલ એપ્સનો ઉપયોગસરકારી એજન્સીઓ Skype, WhatsApp અથવા અન્ય અંગત મેસેજિંગ એપ્સનો ઉપયોગ સત્તાવાર તપાસ માટે કરતી નથી.

rcrime

સુરક્ષા અને બચાવ માટેના ઉપાયોડિજિટલ અરેસ્ટ અથવા અન્ય સાયબર ફ્રોડથી બચવા માટે, હંમેશા આ ત્રણ નિયમો યાદ રાખો:

•STOP (રોકો): ગભરાશો નહીં. સ્કેમર્સ તમને ગભરાવવાનો પ્રયાસ કરશે. કોઈ પણ નિર્ણય લેતા પહેલા રોકાઈને શાંતિથી વિચાર કરો.

•THINK (વિચારો): શું કોઈ સરકારી એજન્સી તમને ફોન પર ધમકી આપીને પૈસા માંગે? ના. કૉલ કરનારની ઓળખ વિશે કાળજીપૂર્વક વિચારો.

•ACT (કાર્ય કરો): જો કોઈ તમને ‘ડિજિટલ એરેસ્ટ’ થયાનું કહે, તો તરત જ કોલ કટ કરો. કોઈ પણ માહિતી શેર કરશો નહીં.જો તમે છેતરપિંડીનો શિકાર બનો, તો વિલંબ કર્યા વિના સાયબર ક્રાઇમ હેલ્પલાઇન નંબર 1930 પર કોલ કરો અથવા cybercrime.gov.in પર ફરિયાદ નોંધાવો.